In Kim en Fort Buku, twee korte films van de in Suriname geboren en getogen filmmaker Loëlle Monsanto, worden personages gewaarschuwd vooral niet voorwaarts, maar achteruit hun huis te betreden. Want anders… In Fort Buku duikt ook nog even de bekende spin Anansi op, die zich in een mens kan veranderen. Mysterieus en sprookjesachtig – en daar houden we bij Imagine van!
Kim en Fort Buku zijn te zien tijdens de Imagine thema-special Sranan Tales, 2 november om 16.45 in LAB111. In het panelgesprek dat ook deel uitmaakt van het programma zal Monsanto samen met mede-makers Ronald Marinakis en Don Wei meer vertellen over de Surinaamse folklore die aan haar werk ten grondslag ligt. Bij wijze van voorproefje spraken we haar kort over haar invloeden.
Loëlle Monsanto: ‘Westerse folklore – heksen, vampiers, weerwolven – zijn in Suriname ook populair. Maar Suriname, of eigenlijk het hele Caraïbische gebied, heeft ook zijn eigen sprookjes. De jongere generatie kijkt daar vaak sceptisch tegenaan, beschouwt die verhalen als bijgeloof. Dat merk ik eigenlijk al bij de generatie van mijn ouders. Ze hoorden ze van hún ouders, nu in de tachtig of negentig, maar houden zich er niet zoveel mee bezig. Omdat verhalen veel mond op mond worden verteld en weinig (visueel) wordt vastgelegd, ben ik bang dat ze zullen uitsterven. Vandaar mijn drive om zoveel mogelijk vast te leggen in de vorm van film. Met die folk tales geef ik een kijkje in een andere wereld.’
‘Omdat verhalen veel mond op mond worden verteld en weinig (visueel) wordt vastgelegd, ben ik bang dat ze zullen uitsterven.’
Een ander perspectief bieden, dus. Monsanto’s werk past daarom perfect in ons festivalthema Reversing the Gaze – Reclaiming history met Inheemse Fantastische cinema, waar Sranan Tales onder valt. In Suriname werkte Monsanto als editor voor TV en documentaires. Haar webserie Sranan Folktales kwam er vanaf 2016 tot stand. In 2019 verhuisde ze naar Nederland om zich aan de HKU verder in het filmvak te bekwamen. Een nieuwe aflevering van Sranan Folktales leverde haar een wildcard van het Filmfonds én een bijdrage van het Cultuurfonds op. Die bijdrage leidde tot Fort Buku, dat onlangs te zien was op zowel het Nederlands Film Festival als Cinekid.
Is er in Suriname eigenlijk geld beschikbaar voor het type films dat jij maakt?
LM: ‘In Suriname is er geen geld; dat moet voornamelijk uit het buitenland komen. Er worden wel projecten opgezet waarvoor geld bij lokale bedrijven wordt gevraagd, maar dat gaat meestal erg stroef. Vooral omdat de afgelopen zes jaar de economische situatie enorm is verslechterd. Ik heb voor Sranan Folktales álles zelf geregeld, tot en met eten en drinken. Een camera- en lichtverhuurbedrijf heeft gratis apparatuur ter beschikking gesteld, en mijn vrienden deden voor niets mee.’
Sranan Folktales bestaat uit meerdere korte afleveringen, Fort Buku is een wat langere korte film. Kunnen we in de toekomst een speelfilm van je verwachten?
LM: ‘Ik zou héél graag een lange film maken, gebaseerd op Surinaamse en Caraïbische folklore. Er wonen natuurlijk ook veel Surinamers in Nederland, dus je kunt ook verhalen vertellen die zich hier afspelen. Het was leuk om te zien dat bij de vertoning van Fort Buku op Cinekid de zaal vol zat met kinderen van Surinaamse afkomst.’
